|
ਸਾਚਿ ਰਤੇ ਸਚੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਜਿਹਵਾ ਮਿਥਿਆ ਮੈਲੁ ਨ ਰਾਈ ॥ ਜੋ ਸੱਚ ਨਾਲ ਰੰਗੀਜੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਹਭਾ ਸੁਧਾ ਸਰਜੂਪ ਸੱਚੇ ਨਾਮ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਤੀ ਭਰ ਭੀ ਝੂਠ ਦੀ ਮਲੀਨਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸੁ ਚਾਖਿਆ ਸਬਦਿ ਰਤੇ ਪਤਿ ਪਾਈ ॥੩॥ ਉਹ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਨਾਮ ਦੇ ਮਿੱਠੇ ਆਬਿਹਿਯਾਤ ਨੂੰ ਪਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਰੰਗੀਜ ਇੱਜ਼ਤ ਆਬਰੂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗੁਣੀ ਗੁਣੀ ਮਿਲਿ ਲਾਹਾ ਪਾਵਸਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮਿ ਵਡਾਈ ॥ ਨੇਕ ਨੇਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਨਫਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਨਾਮ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਕੇਵਲ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਪਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਗਲੇ ਦੂਖ ਮਿਟਹਿ ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਸਖਾਈ ॥੪॥੫॥੬॥ ਨਾਨਕ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਟਹਿਲ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੇ ਦੁਖੜੇ ਦੁਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਮ ਇਨਸਾਨ ਦਾ ਸਹਾਇਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੧ ॥ ਭੈਰਊ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ। ਹਿਰਦੈ ਨਾਮੁ ਸਰਬ ਧਨੁ ਧਾਰਣੁ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਪਾਈਐ ॥ ਸੁਆਮੀ ਦਾ ਨਾਮ ਜੋ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਮਾਲ ਧਨ ਅਤੇ ਆਸਰਾ ਹੈ, ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਮਨ ਅੰਦਰ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰ ਪਦਾਰਥ ਤੇ ਕਿਰਤਾਰਥ ਸਹਜ ਧਿਆਨਿ ਲਿਵ ਲਾਈਐ ॥੧॥ ਜੋ ਨਾਮ ਦੀ ਅਬਿਨਾਸੀ ਦੌਲਤ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਜਨ ਬੰਦਗੀ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਨ ਰੇ ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਚਿਤੁ ਲਾਈਐ ॥ ਹੇ ਬੰਦੇ! ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨੈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮਮਈ ਸੇਵਾ ਅੰਦਰ ਜੋੜ। ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਜਪਿ ਹਿਰਦੈ ਸਹਜ ਸੇਤੀ ਘਰਿ ਜਾਈਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਨੀ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਨਿਜ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਠਹਿਰਾਉ। ਭਰਮੁ ਭੇਦੁ ਭਉ ਕਬਹੁ ਨ ਛੂਟਸਿ ਆਵਤ ਜਾਤ ਨ ਜਾਨੀ ॥ ਜਦ ਤਾਈ ਇਨਸਾਨ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ, ਉਹ ਸੰਦੇਹ ਵਿਛੋੜੇ ਅਤੇ ਡਰ ਤੋਂ ਕਦਾਚਿਤ ਖਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਆਉਂਦਾ ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਨਾਮ ਕੋ ਮੁਕਤਿ ਨ ਪਾਵਸਿ ਡੂਬਿ ਮੁਏ ਬਿਨੁ ਪਾਨੀ ॥੨॥ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਗੈਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਭੀ ਮੌਖਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਬਗੈਰ ਹੀ ਡੁਬ ਕੇ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਧੰਧਾ ਕਰਤ ਸਗਲੀ ਪਤਿ ਖੋਵਸਿ ਭਰਮੁ ਨ ਮਿਟਸਿ ਗਵਾਰਾ ॥ ਸੰਸਾਰੀ ਵਿਹਾਰ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਬੇਸਮਝ ਬੰਦਾ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਇੱਜ਼ਤ ਆਬਰੂ ਗੁਆ ਲੇਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਸੰਦੇਹ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਂ ਹੁੰਦਾ। ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਮੁਕਤਿ ਨਹੀ ਕਬ ਹੀ ਅੰਧੁਲੇ ਧੰਧੁ ਪਸਾਰਾ ॥੩॥ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦੇ ਬਗੈਰ ਪ੍ਰਾਨੀ ਕਦੇ ਭੀ ਮੁਕਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਾਲੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਕੰਮਾਂ ਅੰਦਰ ਗਲਤਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਕੁਲ ਨਿਰੰਜਨ ਸਿਉ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਮਨ ਹੀ ਤੇ ਮਨੁ ਮੂਆ ॥ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਕੁਲ-ਰਹਤਿ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਪ੍ਰੰਭੂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਮਨੂਆ ਮਨੂਏ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਮਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਏਕੋ ਜਾਨਿਆ ਨਾਨਕ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਆ ॥੪॥੬॥੭॥ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਮੈਂ ਕੇਵਲ ਇਕ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ। ਹੇ ਨਾਨਕ! ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੧ ॥ ਭੈਰਊ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ। ਜਗਨ ਹੋਮ ਪੁੰਨ ਤਪ ਪੂਜਾ ਦੇਹ ਦੁਖੀ ਨਿਤ ਦੂਖ ਸਹੈ ॥ ਭਾਵੇਂ ਬੰਦਾ ਪਬੰਨਾਰਥੀ ਸਦਾਵਰਤ ਲਾਵੇ, ਹਵਨ ਕਰੇ, ਦਾਨ ਦੇਵੇ, ਤਪੱਸਿਆ ਤੇ ਉਪਾਸ਼ਨਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਰੀਰਕ ਕਸ਼ਟ ਅਤੇ ਤਸੀਹਾ ਸਹਾਰੇ। ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਪਾਵਸਿ ਮੁਕਤਿ ਨਾਮਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਲਹੈ ॥੧॥ ਪ੍ਰੰਤੂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਗੈਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਿਆਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਾਮ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਬਿਰਥੇ ਜਗਿ ਜਨਮਾ ॥ ਸਾਈਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਾਝੋਂ ਵਿਅਰਥ ਹੈ ਬੰਦੇ ਦਾ ਜਗਤ ਅੰਦਰ ਜਨਮ। ਬਿਖੁ ਖਾਵੈ ਬਿਖੁ ਬੋਲੀ ਬੋਲੈ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਨਿਹਫਲੁ ਮਰਿ ਭ੍ਰਮਨਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਾਝੋਂ, ਬੰਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਬਚਨ ਉਚਾਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੂਨੀਆਂ ਅੰਦਰ ਭਟਕਣ ਨਹੀਂ ਨਿਰਲਾਭਦਾਇਕ ਮੌਤੇ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਠਹਿਰਾਉ। ਪੁਸਤਕ ਪਾਠ ਬਿਆਕਰਣ ਵਖਾਣੈ ਸੰਧਿਆ ਕਰਮ ਤਿਕਾਲ ਕਰੈ ॥ ਧਾਰਮਕ ਗ੍ਰੰਥ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿਆਕਰਣ ਵਿਚਾਰਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ। ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਮੁਕਤਿ ਕਹਾ ਪ੍ਰਾਣੀ ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਉਰਝਿ ਮਰੈ ॥੨॥ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦੇ ਬਗੈਰ ਮੁਕਤੀ ਕਿੱਥੇ ਹੈ? ਹੇ ਫਾਨੀ ਬੰਦੇ! ਪ੍ਰਭੂ ਤੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਾਝੋਂ, ਇਨਸਾਨ ਫਸ ਕੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੰਡ ਕਮੰਡਲ ਸਿਖਾ ਸੂਤੁ ਧੋਤੀ ਤੀਰਥਿ ਗਵਨੁ ਅਤਿ ਭ੍ਰਮਨੁ ਕਰੈ ॥ ਵਿਰਕਤ ਦਾ ਡੰਡਾ, ਮੰਗਣ ਵਾਲੀ ਚਿੱਪੀ, ਬੋਦੀ, ਜੰਞੂ ਤੇੜ ਦੀ ਧੋਤੀ, ਧਰਮ ਅਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਤ੍ਰਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੇਸੀ ਪਰਮ ਭਟਕਣ ਦੁਆਰਾ ਠੰਖ-ਚੈਨ ਪਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵੈ ਜਪਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸੁ ਪਾਰਿ ਪਰੈ ॥੩॥ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਾਝੋਂ ਸ਼ਾਤੀ ਪਾਈ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ। ਜੋ ਭੀ ਸਾਈਂ ਹਰੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਉਚਾਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਪਾਰ ਉਤਾਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਟਾ ਮੁਕਟੁ ਤਨਿ ਭਸਮ ਲਗਾਈ ਬਸਤ੍ਰ ਛੋਡਿ ਤਨਿ ਨਗਨੁ ਭਇਆ ॥ ਭਾਵੇਂ ਆਦਮੀ ਆਪਣੀ ਜਟਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਦ ਕੇ ਤਾਜ ਬਣਾ ਲਵੇ, ਆਪਣੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਸੁਆਹ ਮਲੇ ਅਤੇ ਕਪੜੇ ਉਤਾਰ ਆਪਣੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਨੰਗਿਆ ਕਰ ਲਵੇ। ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਨ ਆਵੈ ਕਿਰਤ ਕੈ ਬਾਂਧੈ ਭੇਖੁ ਭਇਆ ॥੪॥ ਫਿਰ ਭੀ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਾਝੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰੱਜ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਪੂਰਬਲੇ ਕਰਮਾਂ ਨਾਲ ਜਕੜਿਆਂ ਹੋਇਆ ਉਹ ਸੰਸਪ੍ਰਦਾਈ ਬਾਣਾ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਤੇ ਜੀਅ ਜੰਤ ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਜਤ੍ਰ ਕਤ੍ਰ ਤੂ ਸਰਬ ਜੀਆ ॥ ਜਿੰਨੇ ਭੀ ਜੀਵ ਜੰਤੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਣਧਾਰੀ ਸਮੁੰਦਰ, ਧਰਤੀ, ਪਾਤਾਲ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਾਂ ਜਿਥੇ ਕਿਤੇ ਭੀ ਉਹ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਅੰਦਰ ਤੂੰ ਹੇ ਸੁਆਮੀ! ਰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਰਾਖਿ ਲੇ ਜਨ ਕਉ ਹਰਿ ਰਸੁ ਨਾਨਕ ਝੋਲਿ ਪੀਆ ॥੫॥੭॥੮॥ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਹੇ ਸੁਆਮੀ! ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਗੋਲੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ। ਤੇਰੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨੂੰ ਝਕੋਲ ਨਾਨਕ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਗੁ ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੩ ਚਉਪਦੇ ਘਰੁ ੧ ਰਾਗੁ ਭੈਰਉ ਤੀਜੀ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ। ਚਊਪਦੇ। ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਕੇਵਲ ਇਕ ਹੈ। ਸੱਚੇ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਉਹ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਾਤਿ ਕਾ ਗਰਬੁ ਨ ਕਰੀਅਹੁ ਕੋਈ ॥ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਭੀ ਆਪਣੀ ਜਾਤੀ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਕਰਨਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ। ਬ੍ਰਹਮੁ ਬਿੰਦੇ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹਮਣੁ ਹੋਈ ॥੧॥ ਕੇਵਲ ਉਹ ਹੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਜਾਤਿ ਕਾ ਗਰਬੁ ਨ ਕਰਿ ਮੂਰਖ ਗਵਾਰਾ ॥ ਹੇ ਉਜੱਡਾ, ਮੂੜ੍ਹ! ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਤ ਵਰਨ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਨਾਂ ਕਰ। copyright GurbaniShare.com all right reserved. Email |