Page 1126

ਸਾਚ ਸਬਦ ਬਿਨੁ ਕਬਹੁ ਨ ਛੂਟਸਿ ਬਿਰਥਾ ਜਨਮੁ ਭਇਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ਸੱਚੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਗੈਰ, ਕਦੇ ਭੀ ਤੇਰੀ ਬੰਦਖਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਅਤੇ ਨਿਸਫਲ ਹੋ ਜਾਏਗੀ ਤੇਰੀ ਜਿੰਦਗੀ। ਠਹਿਰਾਉ।

ਤਨ ਮਹਿ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਹਉ ਮਮਤਾ ਕਠਿਨ ਪੀਰ ਅਤਿ ਭਾਰੀ ॥
ਤੇਰੀ ਦੇਹ ਅੰਦਰ ਸ਼ਹਵਤ ਗੁੱਸਾ ਹੰਗਤਾ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰੀ ਲਗਨ ਹਨ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਅਤੇ ਸਹਾਰਨ ਨੂੰ ਔਖੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੀੜ।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਾਮ ਜਪਹੁ ਰਸੁ ਰਸਨਾ ਇਨ ਬਿਧਿ ਤਰੁ ਤੂ ਤਾਰੀ ॥੨॥
ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ, ਆਪਣੀ ਜੀਹਭਾ ਨਾਲ ਤੂੰ ਪਿਆਰ ਸਹਿਤ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਕਰ। ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਤੂੰ ਜਗਤ ਦੀ ਨਦੀ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਬਹਰੇ ਕਰਨ ਅਕਲਿ ਭਈ ਹੋਛੀ ਸਬਦ ਸਹਜੁ ਨਹੀ ਬੂਝਿਆ ॥
ਬੋਲੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤੇਰੇ ਕੰਨ ਅਤੇ ਨਕਾਰੀ ਤੇਰੀ ਬੁੱਧੀ, ਪਰੰਤੂ ਤਾਂ ਭੀ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਸੁਆਮੀ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ।

ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਮਨਮੁਖਿ ਹਾਰਿਆ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਅੰਧੁ ਨ ਸੂਝਿਆ ॥੩॥
ਆਪ ਹੁਦਰਾ ਆਪਣੇ ਅਮੋਲਕ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਨਾਖੇ ਮਨੁਸ਼ ਨੂੰ ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਬਾਝੋਂ ਦਿਸ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।

ਰਹੈ ਉਦਾਸੁ ਆਸ ਨਿਰਾਸਾ ਸਹਜ ਧਿਆਨਿ ਬੈਰਾਗੀ ॥
ਜੋ ਕੋਈ ਭੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਅੰਦਰ ਨਿਰਲੇਪ ਅਤੇ ਖਾਹਿਸ਼ ਰਹਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸੁਆਮੀ ਨੂੰ ਸਿਮਰਦਾ ਹੈ,

ਪ੍ਰਣਵਤਿ ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਛੂਟਸਿ ਰਾਮ ਨਾਮਿ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ॥੪॥੨॥੩॥
ਗੁਰੂ ਜੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਛੁਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਈਂ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ਭੈਰਉ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ।

ਭੂੰਡੀ ਚਾਲ ਚਰਣ ਕਰ ਖਿਸਰੇ ਤੁਚਾ ਦੇਹ ਕੁਮਲਾਨੀ ॥
ਤੋਰ ਭੱਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪੈਰ ਤੇ ਹੱਥ ਕੰਬਣ ਲਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਖਲੜੀ ਵਿੱਚ ਝੁਰੜੀਆਂ ਪੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਨੇਤ੍ਰੀ ਧੁੰਧਿ ਕਰਨ ਭਏ ਬਹਰੇ ਮਨਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਨ ਜਾਨੀ ॥੧॥
ਅੱਖੀਆਂ ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਨ ਬੋਲੇ ਅਤੇ ਤਾਂ ਭੀ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਪੁਰਸ਼ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ।

ਅੰਧੁਲੇ ਕਿਆ ਪਾਇਆ ਜਗਿ ਆਇ ॥
ਹੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਇਨਸਾਨ! ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਤੂੰ ਕੀ ਪਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ?

ਰਾਮੁ ਰਿਦੈ ਨਹੀ ਗੁਰ ਕੀ ਸੇਵਾ ਚਾਲੇ ਮੂਲੁ ਗਵਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਟਿਕਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਟਹਿਲ ਨਹੀਂ ਕਮਾਉਂਦਾ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਅਸਲ ਮੂੜੀ ਭੀ ਗੁਆ ਕੇ ਟੁਰ ਜਾਏਗਾ। ਠਹਿਰਾਉ।

ਜਿਹਵਾ ਰੰਗਿ ਨਹੀ ਹਰਿ ਰਾਤੀ ਜਬ ਬੋਲੈ ਤਬ ਫੀਕੇ ॥
ਤੇਰੀ ਜੀਭ ਰੱਬ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਨਾਲ ਰੰਗੀ ਨਹੀਂ ਗਈ ਅਤੇ ਜਦ ਭੀ ਇਹ ਬੋਲਦੀ ਹੈ ਤਦ ਉਹ ਸਭ ਫਿੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸੰਤ ਜਨਾ ਕੀ ਨਿੰਦਾ ਵਿਆਪਸਿ ਪਸੂ ਭਏ ਕਦੇ ਹੋਹਿ ਨ ਨੀਕੇ ॥੨॥
ਤੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਬਦਖੋਈ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਵਿਰਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੰਗਰ ਬਣ ਕੇ ਤੂੰ ਕਦੇ ਭੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ।

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾ ਰਸੁ ਵਿਰਲੀ ਪਾਇਆ ਸਤਿਗੁਰ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਏ ॥
ਸੱਚੇ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਥੋੜੇ ਨਾਮ-ਸੁਧਾਰਸ ਦੇ ਸੁਆਦਾਂ ਨੂੰ ਪਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਜਬ ਲਗੁ ਸਬਦ ਭੇਦੁ ਨਹੀ ਆਇਆ ਤਬ ਲਗੁ ਕਾਲੁ ਸੰਤਾਏ ॥੩॥
ਜਦ ਤਾਈ ਇਨਸਾਨ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਭੇਤ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਉਦੋਂ ਤਾਈ ਮੌਤ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਖ ਦਿੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਅਨ ਕੋ ਦਰੁ ਘਰੁ ਕਬਹੂ ਨ ਜਾਨਸਿ ਏਕੋ ਦਰੁ ਸਚਿਆਰਾ ॥
ਜੋ ਕੋਈ ਭੀ ਇਕ ਸੱਚੇ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਬੂਹੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰਸ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਤੇ ਧਾਮ ਨੂੰ ਕਦਾਚਿਤ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ।

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਵਿਚਾਰਾ ॥੪॥੩॥੪॥
ਗਰੀਬੜਾ ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਦਇਆ ਦੁਆਰਾ ਮੈਂ ਮਹਾਨ ਮਰਤਬਾ ਪਾ ਲਿਆ ਹੈ।

ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ਭੈਰਊ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ।

ਸਗਲੀ ਰੈਣਿ ਸੋਵਤ ਗਲਿ ਫਾਹੀ ਦਿਨਸੁ ਜੰਜਾਲਿ ਗਵਾਇਆ ॥
ਬੰਦਾ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਨੀਦ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦਿਨ ਸੰਸਾਰੀ ਝਮੇਲਿਆਂ ਅੰਦਰ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਦੀ ਗਰਦਨ ਦੁਆਲੇ ਫਾਸੀ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਖਿਨੁ ਪਲੁ ਘੜੀ ਨਹੀ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਨਿਆ ਜਿਨਿ ਇਹੁ ਜਗਤੁ ਉਪਾਇਆ ॥੧॥
ਇਕ ਛਿਨ ਮੁਹਤ ਅਤੇ ਲਮ੍ਹੇ ਭਰ ਨਹੀਂ ਭੀ ਉਹ ਸਾਈਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਰਚਿਆ ਹੈ।

ਮਨ ਰੇ ਕਿਉ ਛੂਟਸਿ ਦੁਖੁ ਭਾਰੀ ॥
ਹੇ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੜੀਏ! ਤੂੰ ਵੱਡੀ ਅਪਦਾ ਤੋਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚੇਗੀ?

ਕਿਆ ਲੇ ਆਵਸਿ ਕਿਆ ਲੇ ਜਾਵਸਿ ਰਾਮ ਜਪਹੁ ਗੁਣਕਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਤੂੰ ਕੀ ਲਿਆਇਆ ਸੈ ਅਤੇ ਕੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ? ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਣਵਾਨ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰ। ਠਹਿਰਾਉ।

ਊਂਧਉ ਕਵਲੁ ਮਨਮੁਖ ਮਤਿ ਹੋਛੀ ਮਨਿ ਅੰਧੈ ਸਿਰਿ ਧੰਧਾ ॥
ਮੂਧਾ ਹੈ ਕਮਲ ਰੂਪੀ ਦਿਲ ਆਪ-ਹੁਦਰੇ ਦਾ। ਤੁਛ ਹੈ ਉਸ ਸਦੀ ਬੁਧੀ ਅਤੇ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਮਨੂਆ। ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੈਰਾਂ ਤਾਈ ਉਹ ਸੰਸਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਭਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਕਾਲੁ ਬਿਕਾਲੁ ਸਦਾ ਸਿਰਿ ਤੇਰੈ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਗਲਿ ਫੰਧਾ ॥੨॥
ਮੌਤ ਅਤੇ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਸਦੀਵ ਹੀ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਲਟਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਹੇ ਬੰਦੇ! ਨਾਮ ਦੇ ਬਗੈਰ ਤੇਰੀ ਗਰਦਨ ਫਾਹੀ ਅੰਦਰ ਫਸ ਜਾਵੇਗੀ।

ਡਗਰੀ ਚਾਲ ਨੇਤ੍ਰ ਫੁਨਿ ਅੰਧੁਲੇ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਨਹੀ ਭਾਈ ॥
ਡਿਕੇਡੋਲੇ ਖਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇਰੀ ਤੌਰ ਅਤੇ ਅੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ! ਤੈਨੂੰ ਸੁਆਮੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਗਿਆਤ ਨਹੀਂ, ਹੇ ਵੀਰ!

ਸਾਸਤ੍ਰ ਬੇਦ ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਹੈ ਮਾਇਆ ਅੰਧੁਲਉ ਧੰਧੁ ਕਮਾਈ ॥੩॥
ਸ਼ਾਸਤ੍ਰ ਅਤੇ ਵੇਦ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਤਿੰਨਾਂ ਅਵਸਥਾਵਾਂ ਵਾਲੀ ਮੋਹਨੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੀ ਰਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਅੰਨ੍ਹੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਖੋਇਓ ਮੂਲੁ ਲਾਭੁ ਕਹ ਪਾਵਸਿ ਦੁਰਮਤਿ ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣੇ ॥
ਬ੍ਰਹਮ ਵੀਚਾਰ ਤੋਂ ਸਖਣਾ, ਖੋਟੀ ਅਕਲ ਵਾਲਾ ਬੰਦਾ ਆਪਣੀ ਮੂੜੀ ਭੀ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਫਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਮਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰਿ ਰਾਮ ਰਸੁ ਚਾਖਿਆ ਨਾਨਕ ਸਾਚਿ ਪਤੀਣੇ ॥੪॥੪॥੫॥
ਨਾਮ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨਾ ਦੁਆਰਾ, ਬੰਦਾ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨੂੰ ਪਾਨ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੱਚ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹੇ ਨਾਨਕ।

ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ਭੈਰੋ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ।

ਗੁਰ ਕੈ ਸੰਗਿ ਰਹੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਰਾਮੁ ਰਸਨਿ ਰੰਗਿ ਰਾਤਾ ॥
ਜੋ ਕੋਈ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰੈਣ ਗੁਰਾਂ ਨਾਲ ਵਸਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਜੀਭ ਪ੍ਰਭੂ ਪ੍ਰੀਤ ਨਾਲ ਰੰਗੀ ਹੋਈ ਹੈ,

ਅਵਰੁ ਨ ਜਾਣਸਿ ਸਬਦੁ ਪਛਾਣਸਿ ਅੰਤਰਿ ਜਾਣਿ ਪਛਾਤਾ ॥੧॥
ਹੋਰਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਕੇਵਲ ਨਾਮ ਨੂੰ ਹੀ ਸਿੰਞਾਣਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਸੋ ਜਨੁ ਐਸਾ ਮੈ ਮਨਿ ਭਾਵੈ ॥
ਉਹ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਪੁਰਸ਼, ਮੇਰੇ ਚਿੱਤ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ।

ਆਪੁ ਮਾਰਿ ਅਪਰੰਪਰਿ ਰਾਤਾ ਗੁਰ ਕੀ ਕਾਰ ਕਮਾਵੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ ਹੱਦ ਬੰਨਾ-ਰਹਿਤ ਸਾਈਂ ਨਾਲ ਰੰਗੀਜਿਆਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਠਹਿਰਾਉ।

ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰੰਜਨੁ ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਆਦੇਸੋ ॥
ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਉਹ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਪਰਾਪੂਰਬਲੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮੈਂ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਘਟ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਸਰਬ ਨਿਰੰਤਰਿ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਸਚੁ ਵੇਸੋ ॥੨॥
ਸੱਚ ਸਰੂਪ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਹਰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਅੰਦਰ ਰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ।

copyright GurbaniShare.com all right reserved. Email